قلع و تجهیزات لحیم کاری
عنصر قلع، یکی از مهمترین عناصری است که به پیشرفت نسل بشر کمک کرده است. این عنصر در گروه 14 جدول تناوبی قرار گرفته و با علامت اختصاری Sn شناخته میشود. شاید برای شما جالب باشد که بدانید عنصر قلع در کنار نافلزاتی نظیر کربن، سیلیسیم و ژرمانیوم قرار دارد. قلع در زبان انگلیسی به اسم Tin شناخته شده و در زبان لاتین به آن Stannum میگویند. این فلز را میتوان چهل و نهمین عنصر فراوان در پوسته زمین دانست. در ادامه این مطلب قصد داریم تا اطلاعات بیشتری را در رابطه با این فلز در اختیار شما قرار دهیم.
ویژگی های فلز قلع
فلز قلع را میتوان با بلورهای نقرهای آن شناسایی کرد. به دلیل شباهت ظاهری این فلز با فلز نقره، گاهی مردم این دو فلز را با یکدیگر اشتباه میگیرند. از مهمترین ویژگیهای این عنصر میتوان به انعطافپذیری و قابلیت خم شدن آن اشاره کرد. قلع، فلزی نرم و ضعیف بوده، اما در عوض از قابلیت چکشخواری بالایی برخوردار است. این فلز میتواند در برابر خوردگی از خود مقاومت نشان داده و در مقابل هوا، اکسید نشود؛ همین امر سبب میشود تا از عنصر قلع برای پوشش و ماده ترکیبی سازههای فلزی، استفاده کنند؛ چرا که استفاده از این عنصر میتواند مانع اکسید شدن فلز اصلی سازه شده و از خرابی آن جلوگیری نماید.
از طرفی باید توجه داشت که فلز قلع در مقابل اسیدهای قوی، مواد قلیایی و نمکهای اسیدی ضعیف بوده و به سادگی اکسید خواهد شد. جالب است بدانید که اکسید عنصر قلع خود را به صورت دانههایی ریز و سفید نمایش میدهد؛ به همین دلیل به آن را نمک قلع مینامند.
عنصر قلع و کاربردهای آن
از آنجایی که فلز قلع در برابر هوا واکنشپذیری پایینی دارد، طبیعی است که از آن برای عایق کردن دیگر فلزات استفاده کنند. از جمله فلزهایی که توسط عنصر قلع عایق میشوند، میتوان به فولاد، سرب، روی و غیره اشاره کرد. به دلیل ویژگیهای مفید فراوان، از این فلز آلیاژهای مختلفی تولید میکنند؛ معروفترین آلیاژ تولید شده از قلع، برنز نام دارد. این آلیاژ از ترکیب مس و قلع پدید آمده و مقاومت بالایی در برابر اکسید شدن از خود به نمایش میگذارد. از دیگر آلیاژهای فلز قلع میتوان به فلز سفید ضدزنگ، بابیت، لحیم، برنز فسفردار، پیوتر و غیره اشاره کرد.
کاربرد دیگر فلز قلع، ساخت بعضی از کاتالیزگرها است. به طور معمول از این عنصر در محیطهای حاوی اکسیژن به عنوان کاتالیزوری استفاده میکنند. صنعت نساجی تا حد زیادی به فلز قلع وابسته است؛ چرا که در ساخت درشت مولکولها یا پلیمر، همچنین ساخت مواد اب رسانا، از آن استفاده میشود. از دیگر موارد کاربرد عنصر قلع میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- ساخت فلزهای لحیم کاری
- ساخت وسیلهها و ظرفهای تزئینی
- ساخت شیشههای عایق در برابر یخزدگی
- ساخت قوطیهای کنسرو
- ساخت تابلوهای دید در شب یا اصطلاحاً شبنما
- ساخت رنگهای چاپی